AMSTERDAM - Op 26 september 2025 komen drie enorme 'onderslagbalken' - een soort ondersteuningsbalken - voor de nieuwe fly-over in Knooppunt De Nieuwe Meer over het water vanuit Friesland aan bij het bouwterrein van Zuidasdok aan de Schinkel. De operatie is hier live te volgen via een camera die op een van de balken is gemonteerd.

Ze zijn zo'n 14 meter lang, ruim 3 meter breed en zo'n 3 meter hoog. Gewicht per stuk: 160 ton, evenveel als een blauwe vinvis, het zwaarste dier op aarde. De onderslagbalken komen dan ook niet voor niets over water vanuit een fabriek in het Friese Kootstertille deze kant op. 'Over de weg gaat dit simpelweg niet. Vanwege de omvang zouden we de balken per stuk moeten vervoeren, maar ze zijn te zwaar om over bepaalde viaducten te rijden, zegt Martijn Van den Ham, werkvoorbereider bij Bouwcombinatie TriAX (Besix, Dura Vermeer en Heijmans) die de verbouwing van knooppunt De Nieuwe Meer voor zijn rekening neemt.

Steunpunten fly-over

De betonnen balken vormen een onmisbaar onderdeel van de 300 meter lange fly-over die TriAX bouwt in knooppunt De Nieuwe Meer. Deze verbindt de A10 Zuid met de A4 (richting Schiphol/Den Haag) en komt te steunen op kolommen. De onderslagbalken worden straks bovenop die kolommen gemonteerd. Zo dragen ze in de toekomst het gewicht van het wegdek. 'De balken ter plekke – ofwel boven op de kolommen - bouwen was geen optie', vertelt van den Ham. 'Om te beginnen zou je een steiger rondom zo'n kolom moeten bouwen. Die ruimte is er niet overal, dan zou de A10 dicht moeten – en dan moet je de hele onderslagbalk nog bouwen. Dat gaat niet in zo'n druk gebied. Dus daarom hebben we ze prefab laten bouwen door Haitsma Beton in Friesland om ze vervolgens over water te vervoeren, dat is echt zeer uitzonderlijk.'

Vier dagen (om)varen

De onderslagbalken worden per drie vervoerd, wat betekent dat later dit jaar nog drie transporten over water volgen om ze allemaal in Amsterdam te krijgen. 'De balken uit het eerste transport zijn de lichtste, kun je nagaan. Later volgen er ook nog 3 van 194 ton en zelfs 3 stuks van 204 ton.' De balken worden in Friesland vanuit de fabriek direct de ponton op gehesen, in dit geval al op maandagmiddag 22 september. 'Het duurt al met al wel vier dagen voordat ze bij de Schinkel aankomen', aldus Van den Ham. 'De ponton is te breed om langs de Schinkelbrug te komen, dus vaart het transport via het Amsterdam-Rijnkanaal naar Utrecht en via Gouda naar Amsterdam.'

Aan wal brengen

Eenmaal bij het bouwterrein aan de Schinkel aangekomen, volgt nog een uitdaging: het aan wal krijgen van de onderslagbalken. Dit gebeurt via hier ponton van zo'n 10 meter breed en 60 meter lang met een speciaal soort trailer. Vervolgens worden ze opgeslagen tot ze in oktober gemonteerd kunnen worden boven de kolommen.

Verbreding A10 Zuid

De fly-over is onderdeel van de reconstructie van knooppunt De Nieuwe Meer, die nodig is om de A10 Zuid te kunnen verbreden met twee extra rijstroken in beide richtingen. In de toekomst rijdt het verkeer uit de stad vanaf de S108/Amstelveenseweg of de S109/Europaboulevard die nieuwe parallelrijbaan op. Vervolgens kunnen zij over de nieuwe fly-over van knooppunt De Nieuwe Meer naar de A4 Schiphol/Rotterdam rijden.

Zuidasdok

Zuidasdok is een van de grootste infrastructurele projecten van Nederland. Het project zorgt voor een betere bereikbaarheid van Amsterdam en van het noordelijk deel van de Randstad, zowel over de weg als met het openbaar vervoer. Dit omvat de reconstructie van knooppunt De Nieuwe Meer, knooppunt Amstel, de tunnels in het centrumgebied van de Zuidas en de vernieuwing van station Amsterdam Zuid tot een volwaardige OV-Terminal. Zuidasdok is een samenwerking van Rijkswaterstaat, ProRail en de gemeente Amsterdam. Meer informatie is te vinden op www.zuidasdok.nl