AMSTERDAM - Leraren, leerlingen en filmprofessionals uit het hele land hebben het afgelopen half jaar hun meest favoriete, creatieve, inspirerende en vernieuwende online filmleraar voorgedragen voor de titel Online Filmleraar van het Jaar 2020. De vakjury koos vier toptalenten die leerlingen thuis onderwezen met film: Bart Valkenier van TalentStad Beroepscollege in Zwolle, Tjeerd Dijkstra van de IKC Zeven Zeeën in Amsterdam en het duo Jeroen Lamberg van het Hondsrugcollege in Emmen en René Katerbarg van het Griftlandcollege in Soest. De winnaar wordt op 29 september bekendgemaakt tijdens het Nederlands Film Festival (NFF).



Profiel Online Filmleraar van het Jaar

Het is alweer tijd voor de derde beste Filmleraar van het jaar verkiezing. Deze editie is wel net even anders dan de voorgaande jaren, want het gaat in 2020 om de beste Online Filmleraar van het jaar. Heel COVID-19 proof en aansluitend op de uitdagingen waar leraren in het afgelopen schooljaar mee te maken kregen (en waarschijnlijk het aankomende schooljaar ook nog). De Online Filmleraar maakt lessen via film aantrekkelijk voor leerlingen die thuis aan het werk zijn en zet film bewust in, zodat leerlingen méér leren zien, en zich beter leren uitdrukken als ze zelf film maken. Het is iemand die leerlingen met film activeert en film inzet om aan creatieve lessen vorm te geven.


De vier toptalenten van 2020


Bart Valkenier docent multimediale producten op het TalentStad Beroepscollege in Zwolle.

"Je kunt vier jaar lang non-stop kijken naar Netflix. Bingewachting is overal," zegt Bart. "Maar hoe komt het nou dat mensen hooked zijn om te blijven kijken? Welke trucjes gebruiken filmmakers?". Bart vindt dat leerlingen hier bewust over na moeten denken. Zo laat hij zijn leerlingen drie filmpjes uitkiezen die zij tof vinden en vraagt hij aan ze om op te schrijven waarom de filmpjes hen zo aanspreken. Leerlingen leren naar het verhaal en naar de beelden kijken. Ook onderzoeken ze hoe een film is geëdit. Door goed te kijken gaat er een wereld voor ze open. Ze verwoorden en onderzoeken wat ze mooi vinden en daardoor kunnen ze ook makkelijker aan de slag met het maken van hun eigen film. Op deze manier leren ze ook hoe ze met film zichzelf kunnen uitdrukken. Volgens Bart sluit je als leraar makkelijker aan bij de belevingswereld van leerlingen wanneer je bewust film in de klas inzet.

Tjeerd Dijkstra, meester op de IKC Zeven Zeeën in Amsterdam

"In de klas hebben we elke dag het filmpje van de dag", laat Tjeerd weten. Met het filmpje van de dag reist Tjeerd met zijn leerlingen af naar verschillende plekken in de wereld. Wanneer leerlingen de Eiffeltoren op film zien, spreekt dat gelijk tot de verbeelding. Volgens Tjeerd is film een must voor het onderwijs, omdat het meer betekenis geeft aan de inhoud van de lessen. Het moet alleen niet te smal ingezet worden vindt Tjeerd. Film staat niet op zichzelf. Je moet er echt wat mee doen en er moet een verwerkingsvorm aan gekoppeld worden. Tjeerd merkt dat de filmpjes in zijn lessen veel reacties uitlokken. Wanneer er geen ruimte is om over deze reacties te praten, gaat er een belangrijk leermoment verloren. Het gaat ten koste van wat Tjeerd 'begrijpend kijken' noemt. Daarnaast stimuleert Tjeerd leerlingen om zelf filmpjes te maken. "Dat werkt heel motiverend, leerlingen komen zelf met ideeën."

Jeroen Lamberg, docent economie op het Hondsrugcollege in Emmen en René Katerbarg, docent economie van het Griftlandcollege in Soest

Jeroen en René waren lange tijd collega's op het Griftlandcollege. Zes jaar geleden maakten ze hun eerste filmpjes om leerlingen lastige economische begrippen uit te leggen. Daarmee wonnen ze op school een innovatieprijs. Het gewonnen bedrag investeerden ze in apparatuur waardoor ze nog beter filmpjes konden maken. De samenwerking tussen Jeroen en René breidde zich uit tot De Eco Show waarbij economische onderwerpen eerst worden uitvergroot met flinke overdrijving en humor, om er vervolgens dieper op in te gaan. "De reacties op onze filmpjes zijn altijd heel leuk. Leerlingen roepen nog steeds leuzen uit deze filmpjes over het schoolplein. Hoe ridiculer hoe beter, dat helpt", vertelt het duo. Ze vinden allebei dat veel leerlingen gebaat zijn bij visueel onderwijs, het brengt de lesinhoud dichterbij. Natuurlijk zijn er ook leerlingen die liever in stilte een stuk tekst lezen dan een film kijken. Film is aanvullend op het geschreven woord en maakt complexe onderwerpen begrijpelijk. De leerlingen van René en Jeroen maken ook zelf een eigen Eco Show. Door zelf een film te maken, laten leerlingen zien dat ze de lesinhoud hebben begrepen. Jeroen en René: "Dat is geweldig leuk om te zien."

Vakjury 2020

De vakjury bestaat dit jaar uit de Filmleraar van 2019 Malu Sanders, Martijn Bleekendaal (filmmaker), Kevin Toma (journalist voor o.a. de Volkskrant), Marilyn Bartling (won in 2019 de prijs voor het beste profielwerkstuk met de documentaire School is kut), en Sultan Göksen (docenten opleider HvA). Op 29 september 2020 maakt de vakjury de winnaar bekend tijdens het NFF.

Over Filmleraar van het Jaar

De landelijke verkiezing Filmleraar van het Jaar wordt georganiseerd door het Netwerk Filmeducatie in samenwerking met het NFF, Eye Filmmuseum, Nederlandse Vereniging van Bioscopen en Filmtheaters en Stichting Nationale Onderwijsweek. Het Netwerk Filmeducatie is een bruisend netwerk van meer dan 200 onderwijs- en filmprofessionals die samenwerken om filmeducatie een structurele plek te geven in het onderwijs.