5.3 ℃
Het programma in samenvatting
4 mei
- Indrukwekkende verhalen in het intieme herdenkingsprogramma Open Joodse Huizen / Huizen van Verzet
- Vijftig herdenkingen in alle hoeken van de stad, waaronder de Stille Tocht van het stadhuis naar de Nationale Herdenking op de Dam
- Voorstellingen van Theater na de Dam bijvoorbeeld De Oost Bevrijd? in Koninklijk Theater Carré en Meer dan Bauxiet in Frascati.
- Diverse films en concerten onder meer het muziekstuk Different Trains van Steve Reich en vier oorlogsfilms in Koninklijk Theater Tuschinski.
- Bevrijdingsfestival verspreid over de stad, op zeven buitenpodia, waaronder het Homomonument, Plein '40-'45, Anton de Komplein en Westerpark
- Ruim honderd Vrijheidsmaaltijden, waaronder varend restaurant De Vrijheid op de GVB pont
- Kunst en cultuurprogramma op veertig podia, waaronder het programma Oorlog op de Dam in de grote instituten rond de Dam: de Bijenkorf, De Nieuwe Kerk, de Groote Industrieele Club en het Paleis op de Dam.
Anton de Komplein, Museumplein, Plein 40-45, Westerpark, Haarlemmerplein, Oude Kerk, Volkshotel, Lola Luid, Stedelijk Museum, NDSM, Studio/K, De Omval, Badhuistheater, Heesterveld Creative Community, Maqam, FOAM, GVB pont, Krasnapolsky, Adam Toren, Sexyland, De La Mar i.s.m. Hotel Americain, CREA, Museum Perron Oost, Carre, Centraal Station, Pakhuis de Zwijger, Westerpark, Noorderpark, De Roode Bioscoop, Olympisch Stadion, OBA De Bijlmer, Frascati, Museum Het Schip, Augustinuskerk en vele anderen.
Met onder meer:
Nationale Opera, Marjolijn Boterenbrood, Yung Nnelg, Fresku, RadioRadio, Andrée van Es, Poernima Gobardhan, Marjolijn van Heemstra, Casper Oorhuys, Arne Hendriks, Nadia Zerouali, Jurriaan van Hal, Emma Lesuis, Ronnie Flex, Yazan Maksoud, Nasam Abboud, Sahar Shirzad, Samuel Levie, Emin Kececi, Memru Renjaan, Femke Halsema, Nina van Hartskamp, Mondriaan Kwartet, Jerry Afriyie, Amsterdam Klezmer Band, Barbersoess, het Andalusisch Orkest, Charlie Chan Dagelet, Wasim Arslan, Cigdem Yuksel, Marcel Hensema, Denise Aznam en vele anderen.
Herdenken en vieren
Op 4 mei zijn er in Amsterdam zeker vijftig herdenkingen en ook de Stille Tocht van de Dam naar de Nationale Herdenking wordt weer gelopen. Overdag heb je al overal in de stad kunnen luisteren naar bijzondere verhalen en geschiedenissen. Het avondprogramma bestaat uit een rijk aanbod aan films en concerten en het programma van Theater Na de Dam. Op 5 mei is er een groot Bevrijdingsfestival van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat, verspreid over de stad; op zeven pleinen en veertig podia met onder meer dans, muziek, film, Open Joodse Huizen, en ruim honderd Vrijheidsmaaltijden. Diverse organisatoren grijpen 5 mei aan om een initiatief rond de oorlog in Oekraïne te organiseren.
Oorlog in Europa
Hoe herdenk en vier je de vrijheid in tijden van oorlog in Europa? Amsterdam staat nadrukkelijk stil bij de oorlog in Oekraïne. Op het Vrijheidsfeest NDSM spiegelt de Mirror Soup Kitchen een plek in de wereld waar op dat moment oorlog is, onvrijheid heerst of zich een ramp voltrokken heeft. Op 5 mei staat Oekraïne centraal en wordt gelijktijdig hetzelfde gerecht genuttigd in Lviv en Amsterdam. De Amsterdam Klezmer Band, die ook een Oekraïens lid heeft, treedt op en de volledige opbrengst gaat naar goede doelen in Oekraïne. Verder zijn bij het Bevrijdingsdansfestival de Oekraïense dansers Stanislav Olshanskyi en Alexis Tutunnique te gast, die op dit moment met prima ballerina Igone de Jongh door het land gaan. Ontsnapte Klanken, het nieuwe Bevrijdingsfestival in De Roode Bioscoop op het Haarlemmerplein staat in het teken van naar Nederland gevluchte artiesten, waaronder uit Oekraïne. Boekhandel Jimmink serveert een Oekraïense Vrijheidsmaaltijd in samenwerking met Stichting Janusz Korczak. En het Bevrijdingsfestival Plein '40-'45 geeft gehoor aan de oproep van de Oekraïense minister president Zelenski alle pleinen tot Vrijheidspleinen te maken.
Verborgen verhalen
We vieren Bevrijdingsdag op 5 mei omdat op die datum in 1945 in Nederland de bezetting eindigde, maar de oorlog werkte vaak nog generaties door in Nederland en in de voormalige koloniën. Die verhalen bleven lang onderbelicht, evenals de verhalen van nieuwe Nederlanders die een oorlogsgeschiedenis met zich meebrachten. In Amsterdam wordt op vele manieren aandacht en erkenning gevraagd voor deze verhalen. Bijvoorbeeld in De Oost bevrijd? van Theater Na de Dam, het cross-media project over Roma en Sinti Rati thai rat - Eens waren we vogels, de Open Joodse Huizen special Java-eiland rondom Hotel Jakarta, De Prijs van Vrijheid in de Melkweg, de Parade van Verzet op Plein '40-'45, de Anton de Kom herdenking en het Bevrijdingsfestival Een Ode aan Anton de Kom.
Open Joodse Huizen / Huizen van Verzet
Op 4 en 5 mei 2022 vindt in Amsterdam het dubbelprogramma Open Joodse Huizen - Huizen van Verzet plaats: kleinschalige bijeenkomsten om te herinneren en te herdenken. Getuigen, nazaten, voormalige en huidige bewoners delen persoonlijke verhalen over vervolging, verzet en bevrijding. Iedereen is welkom om te luisteren, mee te praten en te herdenken. Sommige verhalen worden verteld in het Engels.
Stille Tocht voor het eerst langs het Namenmonument
Ook de traditie van de Stille Tocht kunnen Amsterdammers dit jaar weer gezamenlijk beleven. Jaarlijks lopen honderden burgers mee met de burgemeester, alleen de afgelopen twee jaar niet. Dit keer gaat de Stille Tocht voor het eerst ook langs het Namenmonument. En dan traditiegetrouw langs de Schaduwkade en dwars door de oude Jodenbuurt naar de Nationale Herdenking op de Dam. Wie liever herdenkt in de eigen wijk of op ontdekkingstocht wil in andere delen van de stad kan onderweg afslaan. Met vijftig herdenkingen kun je in Amsterdam overal herdenken.
De hoofdstad als één groot Bevrijdingsfestival
Verspreid over de stad zijn talloze activiteiten voor jong en oud. Feestelijk en bevrijdend zoals op het Bevrijdingsdansfestival op het Museumplein, of op de Bevrijdingsfestivals op het Anton de Komplein, Plein '40-'45 en Westerpark, of luister naar verborgen verhalen over de oorlog bij het speciale programma Oorlog op de Dam, waar de geheimen van de Dam ontrafeld worden. Met tachtig Vrijheidsmaaltijden, veertig podia en Bevrijdingsfestivals op zeven pleinen is de hoofdstad één groot Bevrijdingsfestival voor alle Amsterdammers.
5 mei: programma Oorlog op de Dam
De Dam is de plek waar we ieder jaar met elkaar herdenken en stilstaan bij de Tweede Wereldoorlog. Maar wat gebeurde er op de Dam tijdens de oorlog en waarom herdenken we daar? Op 5 mei 2022 zoeken we het antwoord op die vragen in het speciale programma Oorlog op de Dam. Doordat de verhalen worden verteld op de plek waar zij plaatsvonden, zien we hoe joodse, foute en verzetsverhalen, naast elkaar bestonden en soms dwars door elkaar heen liepen. Door zowel de geschiedenis als de toekomst te bevragen, biedt Oorlog op de Dam een breed palet aan verhalen voor iedereen. Vijf unieke locaties staan centraal: Hotel Krasnapolsky, de Bijenkorf, de Koninklijke Industrieele Groote Club, het Paleis op de Dam en de Nieuwe Kerk. Op deze bijzondere plekken vertellen families de unieke verhalen van hun vaders, opa's, tantes en nichtjes. We horen van dichtbij over de mensen die woonden of werkten in de gebouwen rondom de Dam. Zo krijgen de niet eerder vertelde verhalen van de Dam een gezicht.
Stel je route samen op 4en5meiamsterdam.nl/kaart
Ga op ontdekkingstocht langs verleden en toekomst, vier de vrijheid dansend, of schuif aan bij een Vrijheidsmaaltijd. Bekijk het complete overzicht op de website, waar je met likes je eigen overzicht kunt creëren van programma's die je niet wilt missen. Of stippel een route uit op 4en5meiamsterdam.nl/kaart. De routekaart bevat alle activiteiten die dit jaar in het kader van 4 en 5 mei worden georganiseerd. Je kunt zoeken wat er zich in de buurt afspeelt of op ontdekkingstocht gaan aan de andere kant van de stad. Met filters voor kindvriendelijke activiteiten en programma's die geschikt zijn voor anderstaligen wordt het iedereen makkelijk gemaakt een weg te vinden in de rijkdom aan programma's die dit jaar weer op de agenda staan.
