AMSTERDAM - In twee jaar tijd zijn zo'n tienduizend huizen van de koopmarkt naar het dure particuliere huursegment verschoven. Het aantal koopwoningen is hierdoor sterk afgenomen, terwijl het aantal particuliere huurwoningen met bijna 12.000 is gestegen naar 137.400. Het aantal sociale huurwoningen van corporaties is gelijk gebleven. Er zijn meer mensen op een sociale- of middeldure huurwoning aangewezen, dan er huizen beschikbaar zijn. Dit blijkt uit het tweejaarlijks onderzoek Wonen in Amsterdam (WiA) 2021.


De trend van buy-to-let en keep-to-let was in 2019 al te zien en heeft zich in snel tempo doorgezet. Huizen worden gekocht door beleggers om te verhuren (buy-to-let) of door woningeigenaren met een lage hypotheek aangehouden om te verhuren (keep-to-let) nadat ze zijn verhuisd of zijn gaan samenwonen. Deze woningen worden meestal verhuurd als dure huurwoning. De huurprijs die nieuwe huurders in de vrije sector betalen is nog verder gestegen naar gemiddeld 1466 euro. Doordat er steeds minder woningen als koopwoning op de markt komen en de prijzen in de vrije sector blijven stijgen, zijn steeds meer mensen op deze dure huurwoningen aangewezen terwijl dit vaak niet bij hun inkomen past. De landelijke opkoopbescherming die binnenkort van kracht gaat moet het opkopen van woningen voor de verhuur tegengaan. Dit betekent dat woningen onder de 512.000 euro minimaal vier jaar bewoond moeten worden door de koper. Verhuren is in die jaren niet mogelijk. Hierdoor krijgen starters en middeninkomens betere kansen op de woningmarkt.

Wethouder Jakob Wedemeijer (Wonen en Bouwen): "De nieuwe wooncijfers laten zien dat de wooncrisis niet wordt opgelost met alleen het bijbouwen van woningen. We bouwen in Amsterdam massaal bij, maar dat is dweilen met de kraan open als door landelijk beleid en enorme huurverhogingen de bestaande betaalbare woningen in rap tempo naar het dure huursegment blijven wegstromen. Landelijke huurprijsregulering is hard nodig om de prijsstijgingen in de bestaande woningvoorraad te kunnen beperken."

In Amsterdam wordt bijna twee derde van de particuliere huurwoningen in de vrije sector verhuurd. Driekwart daarvan is dure huur en een kwart bestaat uit middeldure huur. In twee jaar tijd zijn er 4.500 middeldure huurwoningen bijgekomen. Doordat het aanbod betaalbare koopwoningen tot 314.000 euro, passend bij een middeninkomen, is geslonken met 12000 woningen nam het aanbod af. Het aantal sociale corporatiewoningen is nagenoeg gelijk gebleven. Dit is een positieve trendbreuk en de inzet blijft om het aandeel sociale huur te laten groeien. Dat is belangrijk omdat de groep die op een sociale huurwoning is aangewezen is gegroeid en het aanbod is afgenomen. Er zijn meer mensen op een sociale huurwoning aangewezen dan er huizen zijn.

Het aantal sociale huurwoningen van particuliere verhuurders nam met 7500 woningen sterk af. Door de prijsstijgingen van huizen en het meetellen van de WOZ-waarde in de puntentelling, worden betaalbare sociale huurwoningen op grote schaal geliberaliseerd en verdwijnen ze naar het dure huursegment. Voor de lage- en middeninkomens is het daardoor steeds moeilijker om betaalbaar te wonen in de stad. De afschaffing van de verhuurdersheffing geeft corporaties de komende jaren de mogelijkheid om te investeren in de bouw van meer sociale corporatiewoningen.

Anne-Jo Visser, directeur Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC): "Het is zorgwekkend dat nu voor het eerst meer mensen op sociale huurwoningen zijn aangewezen dan er beschikbaar zijn. Het is daarom noodzakelijk om snel meer sociale huurwoningen bij te bouwen. Mensen moeten na inkomensgroei ook beter kunnen doorstromen. De Amsterdamse corporaties willen naast sociale huur ook graag de ontwikkeling van middeldure huur oppakken. Voldoende woningen voor lage inkomens en middeninkomens is essentieel voor een betaalbare en leefbare stad."

WiA 2021

Het onderzoek Wonen in Amsterdam is voor de 14e keer uitgevoerd door OIS Amsterdam in opdracht van de gemeente Amsterdam en de AFWC. Het betreft een onderzoek onder alle inwoners van Amsterdam en brengt de inkomensgroepen en woningmarktsegmenten in kaart. WiA maakt deel uit van het bredere onderzoek Wonen in de Metropoolregio Amsterdam (WiMRA).