AMSTERDAM - Amsterdam roept de landelijke politiek op om maatregelen te nemen die de stad helpen bij de bestrijding van overgewicht en obesitas onder kinderen. Zo moeten er verdere stappen worden genomen op tot een gezond voedselaanbod te komen, en moet kindermarketing voor ongezonde voeding worden bestreden. Ook moet binnen een jaar duidelijkheid komen over een vergoeding voor kinderen met obesitas van de centrale zorgverlener .

Aanleiding zijn de nieuwste trendcijfers van de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht. Positief is dat kinderen en jongeren minder zoete dranken drinken. Toch lijkt de daling van het aantal kinderen met overgewicht te stagneren. Het geschatte percentage overgewicht en obesitas onder kinderen tussen 2 en 18 jaar daalde van 21% in 2012 naar 18,7% in 2017. Ten opzichte van het geschatte percentage van 18% (2016) is het dus niet gedaald.

Wethouder Simone Kukenheim (zorg): “We hebben een succesvolle aanpak voor kinderen met overgewicht en obesitas. Aan de nieuwe cijfers zien we echter dat we aan de grenzen komen van wat we als gemeente met onze lokale partners voor elkaar kunnen krijgen. Zo hebben sommige middelbare scholen inmiddels een gezonde kantine, maar kunnen leerlingen in de pauze nog steeds op loopafstand terecht in tien winkels en fastfoodzaken voor spotgoedkope zakken chips, pakken koek, frisdrank en frituur. Daarom is het nu tijd voor een volgende stap. Zonder stevige, nationale maatregelen zijn niet alleen onze gemeentelijke ambities, maar ook die uit het Nationaal Preventieakkoord moeilijk te realiseren.”

Het college wil meer armslag hebben om het ongezonde voedselaanbod in de omgeving van kinderen aan te kunnen pakken. Zo moet er om elke school een gezonde cirkel getrokken kunnen worden met betaalbare gezonde producten, kleinere porties, duidelijke labelling en zonder marketing van ongezonde producten.

Nieuwe prioriteiten
Naar aanleiding van de nieuwste cijfers gaat Amsterdam de komende jaren aan drie groepen prioriteit geven: kinderen die nog niet naar de basisschool gaan, jongeren op de middelbare school en kwetsbare gezinnen in de aandachtswijken Noord, Zuidoost en Nieuw-West.

Kukenheim: “De basis voor een gezond leven wordt via de leefstijlkeuzes van ouders gelegd. Dit begint al voor de conceptie. Investeren in die eerste duizend dagen is dus de best mogelijke investering in de toekomst van de Amsterdamse jeugd.” Ook bij jongeren blijven de overgewichtcijfers nog steeds erg hoog. De uitdaging bij hen is te zorgen dat de ongezonde voedselomgeving, met alle verleidingen en marketing die daar onderdeel van zijn, minder vat op hen krijgt. De focus op aandachtswijken blijft en werpt inmiddels zijn vruchten af: zo zijn er honderden moeders die zich hebben laten opleiden tot gezondheidsambassadeur, en activiteiten voor kinderen organiseren.


De trendcijfers over 2017 laten een gevarieerd beeld zien. Er zijn grote (gezondheids)verschillen tussen leeftijdsgroepen, tussen de verschillende stadsdelen en buurten en tussen groepen met verschillende inkomens, opleidingen of migratieachtergrond. Zo is het percentage kinderen met overgewicht en obesitas sinds 2012 in negen focusgebieden (significant) gedaald. In zes gebieden in Nieuw-West, Zuidoost en Noord is het percentage overgewicht en obesitas (significant) gestegen. Ook laten de cijfers positieve gedragsveranderingen zien. Zo drinken kinderen en jongeren minder vaak zoete dranken en krijgen baby’s langer borstvoeding.