AMSTERDAM - In het herdenkingsjaar 2023 besteedt Amsterdam extra aandacht aan het slavernijverleden. Het college van B en W verstrekt extra subsidie aan activiteiten die de afschaffing van de slavernij herdenken. Het is dit jaar 150/160 jaar geleden dat de slavernij in Suriname en het Caribisch gebied afgeschaft is, al zou het in Suriname nog tien jaar langer duren voor de tot slaaf gemaakten daar ook echt vrij waren. Daarom worden door de hele stad 32 activiteiten georganiseerd over het slavernijverleden en doorwerking daarvan.


Wethouder Touria Meliani (Inclusie en Antidiscriminatiebeleid): "Amsterdam speelde een grote rol in de slavenhandel en slavernij. We zien dat meer kennis en bewustzijn nodig is en begrip en verbinding tussen Amsterdammers omdat nazaten van tot slaafgemaakten nog altijd te maken hebben met de doorwerking van de slavernij in de vorm van vooroordelen en racisme. We willen als gemeente de mensen ondersteunen die hieraan werken. Op basis van de ingediende aanvragen voor dit herdenkingsjaar, is duidelijk dat er veel behoefte is om stil te staan bij onze gedeelde koloniale geschiedenis, maar ook dat er een behoefte is om samen toe te werken naar een gedeelde toekomst. We vullen deze behoeft aan met eigen activiteiten, maar de energie die in de stad op dit thema leeft, staat centraal."

Grote en kleine projecten

18 aanvragen voor grote, stadsbrede projecten zijn inmiddels gehonoreerd. Van theatervoorstellingen, strijdliederen zingen en kookvideo's tot jongerendialogen, stadswandelingen en 'generation talks'. Daarnaast zijn al zo'n 14 subsidies voor kleinere projecten toegekend, voor activiteiten als een podcastreeks over het slavernijverleden en de doorwerking daarvan in het heden. En een dialoog- en werkbijeenkomst om samen met ouders, professionals uit de gaming sector en potentiële investeerders te komen tot meer inclusiviteit in games. Deze kleinere subsidies kunnen nog tot 1 november worden aangevraagd, of zoveel eerder als de subsidiepot leeg is. In totaal is 400.000 euro subsidie beschikbaar gesteld.

Tentoonstelling, boek en documentaire

De gemeente organiseert ook eigen activiteiten, in aanvulling op de projecten van Amsterdammers. Zo komt in het stadhuis in juni een tentoonstelling over de geschiedenis van Keti Koti en Día de la Emancipación. Leerlingen die volgend jaar eindexamen doen (3vmbo, 4havo en 5vwo) krijgen het boekje 'Amsterdam en het Slavernijverleden' cadeau, met een speciale uitnodiging voor Keti Koti op 1 juli. Het Stadsarchief werkt intussen aan een documentaire over verbindende familieverhalen uit Amsterdam en Paramaribo.

Meer kennis en bewustzijn nodig

Na afloop van het herdenkingsjaar blijft er aandacht voor het thema. Dit is opgenomen in het coalitieakkoord en wordt verder uitgewerkt in het nieuwe beleidskader Diversiteit en Inclusie 2023-26. Een belangrijk thema waar we tijdens het herdenkingsjaar al mee gaan starten is herstel. In 2021 heeft de burgermeester excuses gemaakt voor het Amsterdamse slavernijverleden. In de huidige bestuursperiode willen we betekenis geven aan een vervolg op deze excuses via herstel. In de zomer van 2023 start een samenspraak traject waarin via dialoogsessies georganiseerd door het Zwart manifest en Restorative Cities verkend wordt hoe er met draagvlak en betrokkenheid van alle Amsterdammers betekenis gegeven kan worden aan herstel voor het Amsterdamse slavernijverleden.

Tien jaar gedwongen doorwerken

In 2023 is het 150/160 jaar geleden dat de slavernij in Suriname en het Caribisch gebied formeel werd afgeschaft. Omdat mensen in Suriname nog tien jaar gedwongen werden door te werken op de plantages, is de daadwerkelijke afschaffing daar pas 150 jaar geleden. Amsterdam speelde een grote rol in de slavenhandel en slavernij en werkt sinds enkele jaren aan erkenning en herstel. Al jaren vragen organisaties als NiNsee en bewegingen als Black Lives Matter hierom. In 2021 maakte burgemeester Halsema als eerste bestuurder van Nederland excuses voor de rol van het toenmalige stadsbestuur in de slavernij en slavenhandel. In wording is het Nationale Slavernijmuseum, dat in 2028 geopend moet worden op een markante locatie in Amsterdam.