AMSTERDAM - Amsterdam is op weg naar 55% minder uitstoot van CO2 in 2030 en zet daarom vol in op de energietransitie. Het college van B en W en de gemeenteraad hebben de ambitie om met 17 windmolens 127 megawatt duurzame energie te realiseren in 2030. Naast de landelijke wet- en regelgeving om windmolens te mogen plaatsen heeft het college een reflectiefase ingesteld, waar het afwegingskader 'Signalen uit de stad' onderdeel van is. Vele Amsterdammers hebben hier in workshops, online vragenlijsten en klankbordgroepen aan bijgedragen. In het afwegingskader is alle input verwerkt, om recht te doen aan de zorgen en uitdagingen die bestaan rond de plaatsing van windmolens. Het is geen afwegingskader in klassieke zin, maar een inventarisatie van thema's en onderwerpen die in het vervolgproces aan de orde zullen komen. Een suggestie wordt nu al door wethouder Van Doorninck omarmd: een plan-MER (Milieu Effect Rapportage) voor de zoekgebieden voor windmolens.

Wethouder Marieke van Doorninck (Ruimtelijke ontwikkeling en Duurzaamheid): "De gemeenteraad en het college zien windmolens als een essentieel onderdeel voor onze duurzame energievoorziening. Maar de plaatsing van nieuwe windmolens moet heel zorgvuldig gebeuren. De overlast moet beperkt zijn, en gezondheidsrisico's zijn niet acceptabel. Het afwegingskader biedt raadsleden en initiatiefnemers een overzicht van de zorgen van Amsterdammers waar we bij het plaatsen van een windmolen rekening mee moeten houden. Die input is heel nuttig gebleken: zo neem ik graag de suggestie over om een plan-MER op te stellen, waarmee we eerder inzicht krijgen in de samenhang van de effecten van windmolens."

Dit afwegingskader biedt een naslagwerk en kader wanneer windenergieprojecten ter besluitvorming voorliggen, bovenop de reguliere reactie en inspraak wanneer een aanvraag voor het plaatsen van windmolens wordt gedaan. "Wij stellen ons kwetsbaar op door zo'n groot participatietraject op te tuigen en willen hier graag van leren. Het proces wordt ook extern geëvalueerd om lessen te trekken. Ik vind dat de toekomst van onze energie door en met zoveel mogelijk Amsterdammers moet worden vormgegeven. Dat levert kritische geluiden op, maar ook begrip en goede ideeën." Het plan-MER is een van die goede ideeën die de wethouder direct wil invoeren. Met een plan-MER kan de gemeenteraad inzicht krijgen op de samenhang van het plaatsen van windmolens. Volgens de wethouder is dit nuttig omdat het nog eerder inzicht geeft in de eventuele gevolgen.

De reflectiefase is een tussenstap in het proces van de RES (Regionale Energiestrategie), die aanvullend op de wettelijke verplichtingen plaatsvindt. Het afwegingskader is het eerste van twee producten van de reflectiefase die later dit jaar moet zijn afgerond. Het afwegingskader bundelt de signalen die tijdens het besluitvormingsproces rondom de RES 1.0 zijn meegegeven vanuit de samenleving, en biedt een referentiekader wanneer windenergieprojecten ter besluitvorming voorliggen, bovenop de reguliere reactie en inspraak wanneer een aanvraag voor het plaatsen van windmolens wordt gedaan.

Ook is een onafhankelijke evaluatie van het participatieproces tot nu toe opgesteld. Uit de externe evaluatie zijn belangrijke lessen te trekken ter verbetering. Ook blijkt uit de evaluatie dat de reflectiefase een nuttig instrument is, onder meer vanwege de verharding van het debat. De behoefte om te participeren blijkt groot. Zo hebben duizenden Amsterdammers een online vragenlijst ingevuld.

Proces
Het vandaag gepresenteerde pakket zal nog door de commissie en gemeenteraad besproken worden. Later dit jaar volgt nog de handreiking participatie en een handreiking governance, waarna de reflectiefase is afgerond. Daarna volgt de planvoorbereidingsfase. Hiervoor kunnen initiatiefnemers van windenergieprojecten, zoals bewonerscoöperaties, zich bij de gemeente melden. In samenwerkingsverband wordt vervolgens een plan gemaakt. Over windmolens op een specifieke locatie wordt voor eind 2024 besloten, waarna de uitvoeringsfase start. De nieuwe windmolens moeten uiterlijk 2030 klaar zijn voor gebruik.