Hey! Herken je dit? Je mist de clou van een grap in een druk restaurant, vraagt je partner thuis vaker "Wat zeg je?", en bent compleet uitgeput na een verjaardag. Als dit bekend voorkomt, ben je niet de enige. Waarschijnlijk gaat je gehoor ongemerkt een beetje achteruit. Dat is net zo natuurlijk als het krijgen van een leesbril, maar het grote verschil is dat we er vaak veel te laat iets aan doen. Daardoor wuiven we het weg en missen we onnodig veel, en dat is ontzettend zonde.

De vage signalen die wel duidelijk zijn

Gehoorverlies begint zelden met 'stilte'. Het begint met een gebrek aan helderheid. Je hoort het volume wel, maar je mist de details. Vooral de hoge tonen (zoals de 's' en 'f') vallen als eerste weg, waardoor spraak klinkt als een brij. Het is die collega die je op kantoor niet meer verstaat, of het telefoongesprek dat je meer raadt dan volgt. Het vervelendste? Je hersenen moeten de hele dag 'gaten invullen'. Dat constante puzzelen is topsport, en dat is de reden dat je 's avonds zo moe bent. De makkelijkste eerste stap om dit te checken? Een simpele, vrijblijvende gehoortest. Die geeft je direct inzicht.

Waarom we massaal wachten

Laten we eerlijk zijn, de stap zetten om je gehoor te laten controleren voelt groot. We associëren het met 'oud zijn', met zo'n groot beige ding achter je oor. Het taboe is hardnekkig. Wist je dat mensen gemiddeld zeven jaar wachten voordat ze hulp zoeken? Zeven jaar! In die tijd raak je gewend aan het missen van dingen. Je gaat die drukke etentjes misschien mijden. Je haakt af in groepsgesprekken. Het is zonde, want het hoeft niet. Vroegtijdig audicien advies over gehoorverlies inwinnen is geen 'toegeven', het is onderhoud. Het is net zo slim als naar de opticien gaan als je de krant niet meer kunt lezen.

Je hoort niet (alleen) met je oren

Dit is een van de belangrijkste inzichten, je oren vangen het geluid op, maar je hersenen doen het echte werk. Zij filteren lawaai, herkennen stemmen en maken er betekenis van. Als je oren minder geluid doorgeven, gaan je hersenen in de 'overdrive'. Ze moeten constant gokken en puzzelen. Als je te lang wacht met het aanpakken van gehoorverlies, vergeten je hersenen bepaalde klanken te verwerken. Het wordt dan steeds moeilijker om geluiden te herkennen, zelfs met een hoortoestel. Door tijdig in te grijpen, houd je je brein letterlijk fit en getraind.

En wat als het zo is?

Stel, de test wijst uit dat je gehoor wat ondersteuning kan gebruiken. Vergeet dan alsjeblieft dat beeld van de 'beige banaan' van je opa. De hoortoestellen van nu zijn minuscule, (bijna) onzichtbare computers. Ze maken niet alles harder, ze filteren juist het lawaai weg en zoomen in op de spraak. Ze maken verbinding met je smartphone, zodat je telefoongesprekken en muziek rechtstreeks in je oor hoort. Het zijn slimme gadgets die je helpen om alles weer helder en duidelijk te horen, zonder dat iemand het ziet.

Het gaat niet om horen, het gaat om meedoen

Uiteindelijk is dat waar het om draait. Gehoorzorg gaat niet over het repareren van een defect. Het gaat over levenskwaliteit. Het gaat erom dat je dat grapje van je collega wel meekrijgt. Dat je de stem van je kleinkind helder hoort. Dat je vol vertrouwen kunt deelnemen aan een diner, zonder af te haken. Het voorkomt dat je je onbewust terugtrekt. Je gehoor is je verbinding met de wereld. Zorg er goed voor.