Met het stookseizoen voor de deur waarschuwen brandweer en experts opnieuw voor schoorsteenbranden door slecht onderhoud. Jaarlijks gaat het landelijk om duizenden meldingen, waarbij roet en creosoot in het rookkanaal ontbranden. Niet elk incident haalt het nieuws, maar de gevolgen zijn vaak ingrijpend: schade aan dak en rookkanaal, rookschade in de woning en in sommige gevallen discussie met de verzekeraar over de vraag of er wel voldoende schoorsteenvegen is uitgevoerd.

Achterstallig onderhoud vergroot brandgevaar

Brandweerorganisaties leggen uit hoe zo’n brand ontstaat. In rookkanalen hechten onverbrande deeltjes zich vast aan de wand en vormen een teerachtige laag creosoot. Die laag kan al bij enkele honderden graden vlam vatten, zeker bij langdurig laag-temperatuurstoken of het gebruik van vochtig hout. Het advies is daarom onveranderd: laat de schoorsteen ten minste jaarlijks vegen door een erkende vakman en stook alleen droog, schoon hout.

Dat het risico reëel is, blijkt uit recente incidentmeldingen. In verschillende veiligheidsregio’s rukten brandweerkorpsen de afgelopen maanden tientallen keren uit voor schoorsteenbranden, variërend van kleine brandjes tot gevaarlijke situaties waarbij overslag dreigde.

Verzekeraars stellen eisen aan schoorsteenvegen

De financiële nasleep van een schoorsteenbrand kan groot zijn. In de polisvoorwaarden van veel opstalverzekeringen staat niet letterlijk een veegplicht, maar vrijwel altijd de verplichting dat de bewoner “redelijke maatregelen” treft om schade te voorkomen. Als een brand aantoonbaar samenhangt met slecht of achterstallig onderhoud, kan de verzekeraar een schadeclaim verminderen of afwijzen. Een officieel veegbewijs van een erkende schoorsteenveger geldt dan als belangrijk bewijsstuk.

Vereniging Eigen Huis adviseert om minimaal jaarlijks te laten vegen, en vaker bij intensief gebruik van de kachel of open haard. Dat advies sluit aan bij het standpunt van de brandweer: regelmatig schoorsteenvegen beperkt het risico op brand en zorgt voor een betere trek en schonere verbranding.

“Huiseigenaren zien schoorsteenvegen soms als een kostenpost, maar in werkelijkheid is het een verzekering tegen veel grotere schade,” zegt een woordvoerder van Brandweer Nederland. “Een jaarlijkse veegbeurt van enkele tientjes kan duizenden euro’s aan brandschade en gedoe met de verzekering voorkomen.”

Conclusie

De combinatie van technische oorzaak en verzekeringsrecht maakt schoorsteenonderhoud geen bijzaak. Wie nu een afspraak plant voor inspectie en schoorsteenvegen, verkleint niet alleen het brandrisico maar voorkomt ook onzekerheid bij eventuele schadeafhandeling. Dat is de kortste weg naar een veilig stookseizoen, zonder financiële nasleep.